Phó Thủ tướng: Không có điện không làm được gì

2025-01-17 18:44:14
Bên hành lang Quốc hội, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải trao đổi về những khó khăn khi thực hiện quy hoạch điện lưới quốc gia 2011 - 2020 để đảm bảo đủ điện cho dân và doanh nghiệp.
- Bên hành lang Quốc hội chiều 23/7, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải trao đổi về những khó khăn khi thực hiện quy hoạch điện lưới quốc gia 2011 - 2020 để đảm bảo cung cấp đủ điện cho người dân và doanh nghiệp giai đoạn tới.

Theo Phó Thủ tướng: Việc thực hiện quy hoạch điện lực quốc gia giai đoạn 2011 - 2020, có xét đến năm 2030 (gọi tắt là tổng sơ đồ điện 7) chắc là khó khăn hơn tổng sơ đồ điện 6. Mà khó khăn lớn nhất là việc huy động vốn.

Do trong và ngoài nước tình hình đều khó khăn nên việc huy động vốn trong và ngoài nước đều khó. Việc vẫn phải đảm bảo 5.000MW/năm là vấn đề hết sức nan giải. Vì vậy phải có giải pháp để thực hiện tổng sơ đồ này và để huy động vốn.

Còn việc tái cơ cấu ngành điện thì vẫn tiếp tục triển khai.
Ông Hoàng Trung Hải: Vấn đề không phải do Chính phủ muốn duy trì độc quyền... Ảnh: Lê Anh Dũng

Các bước tái cơ cấu cũng phải đi rất khoa học, đồng bộ với tiến độ thị trường. Giờ mình chưa hình thành được những đơn vị mới thu hút vốn đầu tư dự án mà đã giải quyết tổ chức cũ thì không biết lấy gì ra mà đáp ứng nhu cầu điện.

Nhưng còn lộ trình giảm dần độc quyền nhà nước mà Chính phủ đã đề ra?

- Vấn đề không phải do Chính phủ muốn duy trì độc quyền mà ở chỗ giảm dần độc quyền của nhà nước thì phải tăng yếu tố thị trường lên. Khả năng tham gia vào thị trường phải lớn thì lúc ấy mới giảm được vai trò nhà nước.

Như vẫn nói, cái gì mà thị trường không làm được, tư nhân không làm được thì nhà nước phải làm. Giờ muốn rút vai trò nhà nước đi thì phải khẳng định được là thể chế đầy đủ và tư nhân cũng sẵn sàng.

Mà tư nhân chỉ sẵn sàng khi cơ chế giá chịu được. Bởi chỉ khi tư nhân tham gia thì nhà nước mới dần giảm đi chứ rút luôn thì lấy gì cung cấp điện. Đó là những vấn đề mà tổng sơ đồ đã đưa ra quy định rất rõ.

Trong khi đó, việc thực hiện tổng sơ đồ điện 7 khó khăn hơn 6 nhiều. Nhu cầu cao hơn, vốn nhiều hơn vì giá đã lên một mặt bằng mới. Tính ra chi phí đầu tư 1 nhà máy điện sẽ còn cao hơn, dẫn tới khả năng thu hút vốn là khó hơn nữa nhưng nó cũng có tiềm năng lớn là mở ra thị trường, mở ra cơ chế điều chỉnh giá điện để giá gần tiếp cận với thị trường. Đó là lời giải cho bài toán khó về vốn.

Có ý kiến cho rằng thị trường điện như hiện nay xuất phát một phần do nguyên nhân chậm thực hiện tổng sơ đồ điện 6. Vậy Chính phủ có kinh nghiệm gì rút ra khi thực hiện sơ đồ 7 tới đây?

- Chậm tiến độ các dự án thì có rất nhiều nguyên nhân. Phải khắc phục dần thì mới đảm bảo độ nhanh.

Ở đây có nguyên nhân thiếu vốn. Như tôi nói thì việc thực hiện tổng sơ đồ điện 7 không hề dễ dàng hơn, kể cả thị trường trong nước và nước ngoài. Muốn tiến độ về vốn bảo đảm thì mình còn phải năng động hơn nữa, căn cơ hơn nữa.

Thứ hai, về giá cả. Vừa rồi mình có đưa ra được cơ chế điều chỉnh giá. Việc này sẽ tạo điều kiện cho việc có thể thu hút vốn tốt hơn mặc dù giá mới cải cách được một bước nhưng cũng là hướng mở ra để các nhà đầu tư sẵn sàng.

Vấn đề nữa là xem xét để cải cách các khâu của dự án. Thực tế các khâu của quy trình đầu tư xây dựng cơ bản cho đến nay cũng không có những vướng mắc lớn. Tiếp đó là cơ chế tạo điều kiện cho dự án làm nhanh hơn.

Hiện một số chủ đầu tư năng lực vẫn yếu, cả trong khâu chuẩn bị dự án lẫn triển khai thực hiện.

Còn vướng mắc nào cần gỡ để các dự án sớm được thực hiện, thưa ông?

- Cái khó lớn nhất là vấn đề giải phóng mặt bằng. Đây là vấn đề tiếp tục vướng mắc trong thực hiện tổng sơ đồ 7, đòi hỏi tất cả cơ quan chính phủ, địa phương cũng như chủ đầu tư phải đưa ra cơ chế phù hợp để giải quyết.

Nếu dự án chuẩn bị tốt, vốn tốt rồi thì thúc đẩy làm sớm giải phóng mặt bằng. Trong việc này, đa số chậm ở khâu chuẩn bị các khu tái định cư cho dân. Trong quy trình, khi đã biết khâu nào đấy chậm thì mình triển khai thúc đẩy sớm lên. Thực tế Chính phủ cũng có quy định cho phép chủ đầu tư ứng vốn cho địa phương để làm công tác quy hoạch và xây dựng các khu tái định cư sớm hơn.

Việc này cũng nằm trong quy luật chung, không chỉ với các dự án điện mà cả khu đô thị, xây dựng hạ tầng… đều vướng ở khâu này.

Nên nhớ ngay khi thực hiện tổng sơ đồ điện 6 cũng chưa bao giờ chúng ta đáp ứng được nhu cầu phát triển hàng năm khoảng 3780 MW. Tình trạng thiếu điện cứ kéo dài như vậy nên khi giải quyết cũng gặp rất nhiều khó khăn.

Cho đến giai đoạn này khi đã nâng công suất lên thì thách thức đảm bảo cung cấp đủ nguồn điện lại càng lớn hơn nữa, đòi hỏi tất cả các cơ quan, bộ ngành và địa phương phải nỗ lực hơn nữa để thực hiện.

Vì ai cũng hiểu là không có điện sẽ không làm được gì cả.

Ngọc Lê (ghi)
 

Nguồn bài viết : Bảng đặc biệt năm

Top