Ghé thăm Đài tưởng niệm Chiến tranh Việt Nam tại Hoa Kỳ

Đài tưởng niệm Chiến tranh Việt Nam (Vietnam Veterans Memorial) có lịch sử hình thành và xây dựng khá độc đáo. Sau chiến tranh Việt Nam, một số cựu chiến binh Mỹ cảm thấy tủi nhục và bất bình khi đồng đội đã hy sinh của họ bị lãng quên. Họ mong mỏi làm một điều gì đó để nhắc nhở người dân Hoa Kỳ nhớ đến những người lính đã ngã xuống. Dần dần, ý tưởng xây dựng một đài tưởng niệm để tưởng niệm tất cả những lính Mỹ đã thiệt mạng hoặc mất tích ở Việt Nam được hình thành. Họ thành lập một tổ chức nhằm mục đích quyên góp tiền bạc và thu được hàng triệu đôla.

Năm 1980, nhóm cựu chiến binh kể trên tuyên bố tổ chức cuộc thi toàn quốc nhằm chọn ra thiết kế đẹp và có ý nghĩa nhất cho tượng đài. Ban giám khảo của cuộc thi bao gồm 8 nhà kiến trúc, điêu khắc và một nhà phê bình mỹ thuật nổi tiếng. Mẫu thiết kế của cô sinh viên Mỹ gốc Hoa, Maya Ying Lin đã được chọn ra trong tổng số hơn 1.400 phương án dự thi. Khi đó Maya mới 21 tuổi và đang theo học chuyên ngành kiến trúc ở Đại học Tổng hợp Yale, tiểu bang Connecticut.

Toàn cảnh Đài tưởng niệm Chiến tranh Việt Nam

Ý tưởng thiết kế độc đáo và táo bạo của Maya Ying Lin, với 2 bức tường đá chỉ về 2 hướng đã gây ra cuộc tranh luận kéo dài suốt cả thập kỷ. Một bên, hội đồng giám khảo và những người ủng hộ khẳng định phương án của Maya Lin đã “nói lên hết ý nghĩa cuộc chiến tranh Việt Nam - không hề vinh quang và đã từng gây chia rẽ nước Mỹ, một nơi để nhân dân Mỹ suy ngẫm và tưởng niệm chứ không phải là một sự vinh danh chiến thắng”. Bên kia, những người phản đối lại cho rằng tượng đài với hai cánh đá đen đi vào lòng đất, không có điêu khắc hình tượng và cột cờ… trông giống như một “mộ bia khổng lồ”, “một vết cắt màu đen” không hề có tính thuyết phục.

Trước sức ép của dư luận, chính quyền Hoa Kỳ đã phải cử ra một ủy ban nghệ thuật để thẩm định lại phương án. Cuối cùng, thiết kế của Maya vẫn được chấp nhận vì nó giản dị, hài hòa với cảnh quan xung quanh và đầy ý nghĩa. Đồng thời, họ dựng thêm một nhóm tượng 3 người lính và một nhóm tượng nữ y tá khác bên cạnh tượng đài để công trình bớt trừu tượng và có sức thuyết phục hơn.

Một bức tường hướng về phía Đài tưởng niệm Washington

Tượng đài được khánh thành vào năm 1982, gồm 2 bức tường đá cắm sâu vào lòng đất, nối với nhau tạo thành hình chữ V, với một đầu hướng về Đài tưởng niệm Lincoln và đầu còn lại hướng về Đài tưởng niệm Washington. Chữ V hàm ý Việt Nam - chiến trường khốc liệt, 2 bức tường đá chỉ về 2 hướng thể hiện sự chia rẽ trong quan điểm của người dân Hoa Kỳ đối với cuộc chiến tranh Việt Nam.

Tổng chiều dài 2 bức tường là 76m, được xây bằng đá cẩm thạch đen lấy từ Ấn Độ. Càng đi xuống, bức tường đá càng lớn dần, tạo cảm giác như đang mọc lên từ dưới đất. Tên của 58.196 người lính Mỹ thiệt mạng hoặc mất tích trong chiến tranh Việt Nam được khắc lên tường đá, theo thứ tự ngày hy sinh. Những người được xác định là đã chết sẽ được đánh dấu hình kim cương còn những người vẫn đang mất tích sẽ được đánh dấu chữ thập.

Đài tưởng niệm Chiến tranh Việt Nam luôn là điểm đến hút khách

Hai đầu bức tường là 2 chiếc bàn nhỏ có mái che với 2 cuốn sách lớn ghi rõ họ tên, đơn vị, ngày mất và vị trí từng người trên tường để người thân và bạn bè dễ tìm kiếm.

Công trình được đánh giá là đã đạt “đỉnh cao nghệ thuật tượng đài của Mỹ trong thế kỷ 20” cũng như trở thành một “biểu tượng cho cả sự đoàn kết và cứu rỗi ”. Một nhà phê bình nghệ thuật còn nhận xét sâu sắc hơn: “Chưa bao giờ có một bức tường - một kết cấu để chia cắt - lại thể hiện tính đoàn kết xuất sắc đến như vậy!”.

Họ tên của những lính Mỹ hy sinh hoặc mất tích trong chiến tranh Việt Nam được khắc trên tường đá cẩm thạch đen

Gần như vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, đều có người đứng cạnh bức tường đá khổng lồ này. Họ trầm tư ngắm nhìn dòng chữ ghi tên người thân hoặc bạn bè mình. Một số đọc lẩm bẩm thành tiếng, hoặc lấy giấy áp lên tường rồi cà tên bằng bút chì. Nhiều người để lại hoa, thơ, bức thư hay những tấm ảnh. Còn có người để lại huân chương, chai rượu uống dở với 2 chiếc cốc, đôi giày quân đội hay một mẩu bánh sinh nhật… Sau mỗi ngày, nhân viên trông coi tượng đài cất những kỷ vật này vào chỗ riêng và giữ gìn cẩn thận. Cơ quan quản lý cho biết, hiện nay đã có hơn 30.000 vật kỷ niệm như vậy. Thậm chí người ta đã xuất bản một cuốn sách chỉ để nói về chúng, mang tên “Những kỷ vật bên Bức tường”.

Đài tưởng niệm Chiến tranh Việt Nam mở cửa tiếp đón du khách 24 giờ/ngày. Nhân viên phục vụ từ 8 giờ sáng đến nửa đêm và có các chuyến tham quan thông dịch hàng giờ.

Hãy dành thời gian để lặng ngắm Đài tưởng niệm Chiến tranh Việt Nam tại Washington, nước Mỹ:

Nhiều người đến để tưởng nhớ tới người thân, bạn bè của mình đã hy sinh hoặc mất tích trong chiến tranh Việt Nam

Một cựu chiến binh cà tên đồng đội của mình lên giấy

Có người trầm tư đặt hoa tưởng niệm người quá cố

Cũng có người gục khóc bên bức tường ghi tên bạn bè, người thân của họ

Nhóm tượng tưởng niệm phụ nữ phục vụ cho chiến tranh, với tạo hình các nữ y tá đang chăm sóc bệnh nhân

Tượng 3 người lính Mỹ tượng trưng cho những binh lính trực tiếp tham chiến

Tượng đài được lực lượng cảnh vệ quốc gia canh giữ nghiêm ngặt

Trọng Sang

Nguồn bài viết : Xổ số Miền Nam Minh Ngọc